Narracja w "Chłopach"

Narracja w "Chłopach" NARRATOR:

Narrator powieści jest odautorski, ukryty za światem przedstawionym, nie bierze udziału w opisywanych wydarzeniach. Jest mocno zakorzeniony w środowisku wiejskim, interesuje się jego sprawami. Ma wgląd w odczucia i emocje. Zmienia siłę i natężenie zainteresowania, niekiedy bardzo się emocjonując (np. w sądzie), a innym razem dystansując się od wydarzeń, nie wyrażając uczuć. Czasem z wnikliwością przygląda się jednostce. Jest wszechwiedzący, zmieniający często perspektywę narracji.

PERSPEKTYWY I STYLE NARRACJI:

stylizacja młodopolska: stylizacją młodopolską narrator posługuje się w opisach przyrody i uczuć bohaterów. Te partie narracji są bardzo liryczne, bogate w środki stylistyczne, nacechowane subiektywizmem, plastyczne i barwne (np. impresjonistyczne opisy jesiennego pola, symboliczny obraz śmierci Boryny). Język, typowo młodopolski, pozbawiony jest praktycznie cech gwary: "Ale Jagna nie wiedziała już o Bożym świecie, padła kajś w piasek i zanosiła się takim żałosnym płaczem, jakby to na nią sypały się te ciężkie, sypkie strugi ziemi, jakby to nad nią huczały te posępne głosy dzwonów, jakby to nad nią płakali...".

wiejski gaduła: jest to narrator, którego sposób myślenia, język i wyobraźnia maja cechy mentalności chłopskiej. Ten typ narracji jest bogaty w wyrażenia gwarowe, "wiejski gaduła" opowiada barwnie, z zaangażowaniem emocjonalnym, prostymi zdaniami, jego horyzonty myślowe nie są jednak zbyt szerokie: "Zaczęli się wnet rozchodzić z wolna, kto tam jeszcze gdziesik po drodze przyklękał, kto i ten pacierz mówił za pomarłe, kto zaś się błąkał wśród mogił i smutnie deliberował, a drugie ruszali ociągliwie ku chałupom obzierając się wyczekująco, gdyż kowal z Hanką spraszali poniektórych na ten chleb żałobny, jak to zwyczajnie bywa po pochowku".

narracja realistycznego obserwatora: ten rodzaj narracji jest najbardziej obiektywny i rzeczowy. Narrator przedstawia wydarzenia z dystansem, ma nieograniczoną wiedzę na temat bohaterów. Występuje sporadycznie, zaznacza swoja obecność głównie w toku fabularnym (przedstawienie struktury społecznej wsi). Mówi językiem literackim, niekiedy tylko odwołuje się do gwary: I kiej oklepali mogiłę, a nad nią wkopali czarny krzyż, wzięli pomiędzy siebie sieroty i pociągnęli sporą gromadą poredzając z cicha, a wyżalając się nad nimi, a popłakując niekiedyk...".

Niewiele jest jednak fragmentów, w których funkcje te miałyby jednoznaczny charakter. Najczęściej realizowane są łącznie (przybierają postać określonych form podawczych z nasileniem cech wypowiedzi właściwych poszczególnym narratorom).

BIBLIOGRAFIA:

Aldona Szóstak: "Powtórka z literatury (cz. 5, MŁODA POLSKA)"

INTERNET:

Materiał przygotował:
MACIEK MATEJEWSKI