KOMPOZYCJA "CHŁOPÓW" W.S.REYMONT



WIADOMOŚCI OGÓLNE
NARRATOR
BOHATEROWIE
FABUŁA
CZAS
POWIEŚĆ ŚRODOWISKOWA
ELEMENTY STRUKTURY MITOLOGICZNEJ
Autor

Wiadomośći Ogólne

Definicja encyklopedyczna "Kompozycji"

Kompozycja(na podstawie Encyklopedii PWN) (łc. compositio) 1. zestawienie, rozmieszczenie, układ, urządzenie czegoś. 2. szt.,lit. charakterystyczne zestawienie poszczególnych elementów dzieła, jego układ; także wynik tego zestawienia, dzieło sztuki. 3. muz. teoria tworzenia utworów muzycznych; także sam utwór muzyczny. 4. technol., chem. mieszanina składników; stop. 5. film. k. kadru – rozmieszczenie przestrzenne obiektów i tła w kadrze filmowym celem uzyskania odpowiedniego efektu wizualnego. 6. językozn. proces tworzenia wyrazów przez łączenie istniejących w języku jednostek leksykalnych.

Kompozycja(na podstawie "Słownika Encyklopedycznego - Język polski" autorsta: Elżbieta Olinkiewicz, Katarzyna Radzymińska, Halina Styś)

Kompozycja dzieła literackiego (łacińskie compositio - połączenie, ułożenie), układ, budowa świata przedstawionegow dziele literackim, wewnętrznie rozplanowana, spójna, samowystarczalna, którą odbiorca może zrozumieć i odczytać.Każdy utwór literacki ma określoną konstrukcję, która porządkuje materiał fabularny, motywy, wątki, postacie, akcję. Spełnia funkcję hierarchizującą, przez co organizuje postać, czasoprzestrzeń lub inny element świata przedstawionego. Ustala również hierarchię związków między elementami sytuacji narracyjnej: zw. czasowe między motywami, przyczynowo-skutkowe, funkcjonalne. Charakter dominanty kompozycji dzieła literackiego decyduje o tym, który z tych typów związków wysuwa się w świecie przedstawionym na plan pierwszy dzieła literackiego. Kompozycja dzieła literackiego może być otwarta, ramowa, sternowska, szkatułkowa, zamknięta.


"Chłopi" Reymonta to jedna z najbardziej skomplikowanych powieści pod względem struktury powieści młodopolskich. Łączy w sobie elemementy natyralizmu (powieść środowiskowa), impresjonizmu (opisy przyrody) i symbolizmu (powieść - mit). Kompozycja powieści jest zamknięta czyli jest zwarta, skończona i wewnętrznie niepodzielna. Proszę zwrócić uwagę na pierwsze i ostatnie słowa powieści
Do góry

Narrator

W "Chłopach" występuje trzech narratorów:
  • realistyczny obserwator - ktoś znający środowisko chłopskie i zaangażaowany w jego sprawy;

  • gawędzirz wiejski - jego protoypem był grecki aojda, traktuję on bohaterów jak grckich herosów (el. str. mit.)

  • impresjonista - posługuje się typowym dla modersnistów sposbem obrazowania, tworzy liryczne opisy przyrody
  • Do góry

    Bohaterowie

    Rożrózniamy dwa typy bohaterów: zbiorowy i jenostkowy;
  • zbiorowość (gromada lipiecka) to nie tło dla losów boatera, ale stały układ odniesienia, który określa pozycję mieszkańca wsi, uformołowan została na kształt zbiorowej osobowości;
  • bohater jednostkowy, pierwszoplanowy (Maciej Boryna, Antek, Jagna i Hanka), drugoplanowy (np. wójt, kowal), epizodyczne (np. dziedzic);
  • dzieje głownych bohaterów maja znaczenia dla charakterystyki gromady;
  • Do góry

    Fabuła

    - wątki główne:
  • głowni bohaterowie a społeczność wiejska;
  • dzieje Maciej Boryny;
  • wątki wyznaczone przez czas agralny - wątki poboczne np. sprawa sprzedązy lasu, losy Kuby sochy; - konstrukcja języka wskazuje na wyraźnie epickość powieści, a nia nie jej etnagroficzny charakter; Do góry

    Czas

  • czas narracji nie jest wyraźnie zarysowany;
  • czas fabuły - nakładnaie się czasu agralnego i sakralnego;
  • wiemy, ze wydarzenia toczą się po powstanu styczniowym;
  • bohaterowie nie kieruja się datatmi historycznymi; Do góry

    Powieść środowiskowa

    - Jest przekrojem przez wybrane środowisko zawodowe, regionalne lub wyodrębione na innych zasadach
    Do góry

    Elementy Struktury mitologicznej

  • Już pierwsze słowa powieści: "Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus" sugerują, iż powieść ta jest mitem opowiedzianeym czytelnikowi;
  • koncepcja czasu;
  • koncepcja przestrzeni: - axis mundi - sódek świata, pępek świata, przestrzeń zamknieta, ale najdoskonalniejsza będąca punktem odniesienia dla innych miejsc; - podział na sferę sacrum (świętą i profanum(świecka), przy czym dla chłopa sacrumto zarówno kościól jak i jeo pole; - wszystko, co pochodzi z zewnątrz jest złe i obce;
  • przenikanie się natury i religii - nieumiejętność oddzielenia sfery religii od postrzegania natury, porównywanie przezyc religijnych do zjawisk przyrodniczych;
  • stapianie kultury pogańskiej z chrześcijańską; Do góry

    Autorem tej strony jest: Adam Sarata

    wzorowałem się przede wszystkim na "Teorii literaury i elementów wiedzy o kulturze" autorstwa Ewy Litman, Janusza Stefańskiego i Adam Wątróboskiego Do góry